Sholem Zhirman

Little children mischief makers
on your tip-toes come right here
let your old grandma sleep
I have a story about a bear…

Boo Boo with the bear story
that we’ve heard from our grandma dear
and of ducks that crow
and of hens that peel potatoes
about them do you know?

Shush, Listen up
with a red sun-
you thought a white sheep
go on go on don’t be a fool!

Really with a real red sun
shining bright up in the sky
suddenly we realize by the light
that someone or something has a taken a bite

Now the story is just beginning
and the sun is there no more
Cry woe! Cry woe!
What a disaster what a fright
instead of rosy sky above us
there is an ugly black piece of night!

Now cold wind begin to blow
grasses huddle down below
night is coming is lowering down
shadow have awakened
all that hates day and night
begins to creeps and creeps and down low
around a world that’s growing black and darker
weaving shadows into dungeon
now clever kids, begin to shout:
Eclipse! Eclipse!

The teacher has declared
that between heaven and earth
a cold moon crawls
with old wrinkles from long ago
the world becomes an eclipse

Good it is I will repeat
been this way from long ago
that when shadows dance upon the earth
all dark powers believe
the sun will shine no more…

But the sun in burst of joy
rises then with joyful laughter
and just to spite the darkness with her fire
she shines brighter and still higher

ליקױ־חמה

ש. זשירמאַן

קינדער קלײנע, שטיפערס אײנע,
אױף די ציפּקעס קומט אַהער.
לאָזט די אַלטע באָבע שלאָפן.
כ’האָב אַ מעשה מיט אַ בער…

„בו־בו! מיטן בער די מעשה
װײסן מיר שױן פון דער באָבען“. —
און פון קאַטשקעס, װעלכע קרײען,
הינער, װעלכע בולבעס שאָבן, װײסט איר?..

שאַ, טאָ הערט אַ מעשה
מיט אַ… מיט אַ זון אַ רױטער…
האָסט געמײנט אַ ציג אַ װײסע?
גײ שױן, גײ שױן, ביסט אַ שוטה!

טאַקע מיט אַ זון אַ רױטער…
שײנט אין הימל העל די זון,
פּלוצלונג זעט מען זיך אַרום,
אַז ס’האָט עמעץ אָן געװיסן
זון אַ שטיקל אָפּגעביסן…

און דער „עמעץ“ נעמט זיך פלײסן.
און די זון אַלץ מערער בײסן…
װײ געשריגן! װײ געשריגן!
סאַראַ אומגליק, סאַראַ שרעק!

ס’איז די מעשה ערשט בײם אָנהײב,
און די זון איז שױן אַן עק…
װײ געשריגן! װײ געשריגן!
סאַראַ אומגליק, סאַראַ שרעק!
אָנשטאָט רױטער זון אין הימל
הענגט אַ גרױסער שװאַרצער פלעק…

נעמען קאַלטע װינטן בלאַזן,
טוליען, טוליען זיך די גראָזן,
קומט פון העלער הױט די נאַכט;
האָבן שאָטנס אױפגעװאַכט
אַלץ, װאָס פײנט האָט טאָג און ליכט,
הײבט זיך אױף און קריכט און קריכט…
אַרום אָרמער װעלט דער שװאַרצער,
פלעכטנדיק פון גרױל אַ קאַרצער…
איצטער, קינדער, װער ס’איז קלוג,
װעט זיך אָנשטױסן מסתמא… —
שרײען אַלע אין אײן קול:
„ליקױ־חמה! ליקױ־חמה!“

ס’האָט דער לערער שױן דערקלערט,
אַז צעװישן זון און ערד,
קריכט אַרײן לבנה קאַלטע
מיט די קנײטשן מיט די אַלטע,
און אַזױ פון יאָרן כמה
װערט אױף װעלט אַ ליקױ־חמה… —

גוט אַזױ, איך חזר איבער:
אָט אַזױ פון יאָרן כמה
װערט אױף װעלט אַ ליקױ־חמה…
און אַז ליקױ־חמה װערט,
הוליען שאַטנס אױף דער ערד.
אַלע שװאַרצע כוחות מײנען,
אַז די זון װעט מער נישט שײנען…

נאָר די זון מיט פרײד מיט עכטער
גײט דאַן אױף מיט אַ געלעכטער.
אױף צו להכעיס די פאַרשטעלער
שטײגט זי העכער!
שײנט זי העלער!