Mordkhe (Mordechai) Gebirtig

Once I had a home, a warm safe place
a bit of furnishings like poor people have
securely fastened roots of a tree
I had tied to my poverty

Once I had a home, a place with a kitchen
and lived there quietly years long
had many dear good friends with me
a home filled with love and songs

Then came those with anger death and hate
my poor dear little home
that I had worked so hard for many years to keep safe
They broke in and destroyed it in just one day

They came in with rage and fury
chased us out of the city with wife and child
left us without a home like birds without a nest
not knowing what sins?

Once I had a home but now it is no more
for them it was a game my agony
I’m looking for another home, so hard
I don’t know whose or for how long it can be…

Łagiewniki, May 1941

געהאַט האָב איך אַ הײם…

מרדכי געבירטיג

געהאַט האָב איך אַ הײם, אַ װאַרעם שטיקל רױם,
אַ ביסל װירטשאַפט, װי בײ אָרעמע לײט,
צונױפגעבונדן פעסט די װאָרצלען צו אַ בױם
האָב איך זיך מיט מײן ביסל אָרעמקײט.

געהאַט האָב איך אַ הײם, אַ שטיבל און אַ קיך —
און שטיל געלעבט זיך אַזױ יאָרן לאַנג,
געהאַט פיל גוטע פרײנד, חברים ארום זיך,
אַ שטיבל פול מיט לידער און געזאַנג.

געקומען זײנען זײ מיט שנאה, האַס און טױט,
מײן אָרעם שטיקל הײם װאָס איך פאַרמאָג,
װאָס איך מיט שװערער מי האָב יאָרנלאַנג געבױט,
פאַרניכטעט האָבן זײ דאָס אין אײן טאָג.

געקומען זײנען זײ, װי קומען װאָלט אַ פּעסט,
אַרױסגעיאָגט פון שטאָט מיט װײב און קינד,
געבליבן אָן אַ הײם, װי פײגל אָן אַ נעסט
נישט װיסנדיק פאַרװאָס, פאַר װעלכע זינד?

געהאַט האָב איך אַ הײם, איצט האָב איך זי נישט מער,
אַ שפּיל געװען פאַר זײ מײן אונטערגאַנג —
איך זוך איצט אַ נײע הײם, נאָר שװער — אױ זײער שװער
און כ’װײס נישט װו — און כ’װײס נישט אױף װי לאַנג.

לאַגעװניקי, מאי, 1941